İŞKOLİK OLMAK HASTALIK MIDIR?

Bireyin yaşama dair bir çok alanı göz ardı ederek, kendini tamamen işine kanalize etmesine işkoliklik dedir.  Çok çalışmak değil, çalışmayı kesememektir.

Sürekli olarak, normal çalışma saatlerinin çok üstünde çalışırlar. Hep biraz daha fazla zamana ihtiyaçları vardır. İş yerlerinden ayrılsalar bile bulundukları noktadan işle ilgilenmeye devam ederler. Yorgunluktan çalışamaz hale gelene kadar çalışırlar. Tamamen yorulmadan mola vermezler. Tatile çıkmak ve izin kullanmaktan kaçınırlar. Ayrıca ortak özellikler arasında; hobilerinin olmayışı ya da çok az zaman ayırmaları. İş dışında vakit geçirmekten hoşlanmayıp, suçluluk duymaları.  İş dışındaki sorumluluklarını ihmal etmeleridir.

Son zamanlarda işkoliklik ABD, Singapur, İsviçre, Avustralya, Danimarka, Japonya gibi ülkeler yanında Türkiye’de de artış göstermektedir.  Hem kişisel faktörler hem de kurumsal faktörler bu artışta rol oynamaktadır.

İşkolikliğe yatkın kişiler; aşırı sorumluluk duygusu olanlar, mükemmelliyetçiler, obsesif ve narsistleri sayabiliriz. Ayrıca, maddi ihtiyaçlardan dolayı işini kaybetme endişesini fazla hissedenler de bu guruba dahil edilir.

Kurumsal faktör olarak; kurumların başarı ve rekabeti çok ön planda tutmaları. Modern hayatın ve teknolojilerin kişiyi iş ile sürekli kontak halinde tutmaları.  İş ile aidiyetlik bilincinin aşırı pompalanışı.  Bazı iş emirlerinin sınırlarının net ve belirgin olmayışlarıdır.

İşkolik olmak ciddi bir sorundur, tedavi edilmelidir. Bazen kişi kendi kendini zorlayarak iyileşebileceği gibi bazen de konunun uzmanı ile bir tedavi süreci yaşantılamaz ise iyileşemez.

Kişinin bu sorununu önce kabul etmesi gerekir. Öncelikle kişinin tüm yaşam alanlarına bakılır. İş dışındaki sorunlu bir alan var ise bununla baş etmesi sağlanmalıdır. Kişiye yeni aktiviteler hobiler rahatlatıcı ve heyecan verici uğraşlar kazandırılmalıdır. Kendilik bilincini geliştirmek, tükenmişlik sendromunu yada depresyonunu iyileştirmek gerekmektedir.

 Psikolojik sorunlar yanında ciddi fiziksel sorunlara da yol açmaktadır. Bunlardan bazıları; Fibromiyalji, migren, ülser, kalp damar problemleridir.

 İşkoliklik,Yöneticiler ve CEO arasında oldukça yaygındır. Özellikle istikrarsız ve krizlerin yaşanma risklerinin çok olduğu ülkeler de , CEOların işkolik oluşlarına daha çok rastlamaktayız. Birkaç ay önce ölen Swisscom’un CEO’su Carsten Schloter’in işkoliklikten dolayı tükenmişlik sendromuna girdiği ve bu nedenle intihar ettiği söylenmektedir.

İşten çıkarılma sebebi olabilen, ölümle sonuçlanan hastalıklara yol açan bu sorun, 21. Yüzyıla damgasını vuracağa benzemektedir.

           

Uzm. Endüstri ve Örgüt Psikologu Dilek Kılıç